Hoe moet een leien dak worden gereinigd?

Een correct geïnstalleerde dakbedekking in leien kan decennialang en zelfs eeuwenlang probleemloos worden onderhouden. Leien is een fijnkorrelig, dicht compact en duurzaam gesteente, maar is in de eerste plaats een natuurlijk product, waardoor het uniek is.

Elke plaat is uniek, verschilt een beetje van de rest en heeft een eigen karakter. Leien is bovendien een natuurlijk gesteente, en dus een levend materiaal. Het wordt opgenomen in de omgeving en past zich aan.

Zoals elk ander materiaal dat wordt blootgesteld aan buitenomstandigheden, treedt er soms een ophoping van atmosferisch stof, plantenscheuten of een kleurverandering op. Stofophoping en plantengroei zijn relatief gemakkelijk te reinigen omdat ze zeer goed reageren op mechanische methodes.

Een hogedrukreiniger zou in de meeste gevallen moeten volstaan, maar voordat u een dergelijke reiniging uitvoert dient u twee dingen in gedachten te houden.

Ten eerste: wees zeer voorzichtig wanneer u over de dakbedekking loopt. Een dakbedekking in leien is niet ontworpen om over te lopen. Alleen een gekwalificeerde professional (een dakdekker) is hiertoe in staat zonder de structuur te beschadigen en gevaar te lopen.

Ten tweede: het is van essentieel belang dat u geen hogedrukwater van beneden naar boven toepast. Door dit te doen zouden we immers water onder de dakbedekking spuiten, same met het vuil dat we proberen te verwijderen. Deze twee tips lijken eenvoudig en voor de hand liggend, maar worden niet altijd in acht genomen.

Voordat u begint aan de reiniging van een dakbedekking wordt u aangeraden goed na te denken over de te nemen voorzorgsmaatregelen. Opgelet echter, de verwijdering van deze plantscheuten biedt geen garantie dat ze zich niet opnieuw voortplanten. Ze zullen bovendien gemakkelijker opnieuw verschijnen. Korstmossen, schimmels en mossen zetten zich met microscopische wortels, hyfen genaamd, vast op het substraat, in dit geval de leien. Deze hyfen dringen een of twee millimeter binnen in de leien, waardoor gaten ontstaan.

Wanneer de plantscheuten worden verwijderd ligt dit microscopische gat bloot, zodat het oppervlak veel gemakkelijker wordt gekoloniseerd door nieuwe scheuten, die over een groter oppervlak beschikken. De reiniging van een dakbedekking is dus altijd maar een tijdelijke oplossing.

Kleurafwijkingen zijn veel minder frequent. Deze afwijkingen zijn het gevolg van stabiliseringsreacties van sommige van de mineralen die aanwezig kunnen zijn in de leien (zwavel of ijzercarbonaat). Deze kunnen onder bepaalde omgevingsomstandigheden worden getransformeerd en zorgen voor verkleuringen.

Deze verkleuringen worden gevormd op het oppervlak als een beschermende huid of korst, om het gesteente te beschermen. Ze beschadigen zelden de integriteit van de leien. Ze veroorzaken alleen een kleurverandering. Ik kan het niet genoeg herhalen. De verschijning ervan is geen teken van slijtage, alleen een aanpassing aan de weersomstandigheden.

Toch is het soms noodzakelijk om dit soort afwijkingen te verwijderen. Persoonlijk raad ik het niet, omdat hiermee de bescherming verwijderd wordt die zich op het gesteente gevormd heeft. Bovendien zal de oorzaak van dit soort afwijkingen die het gevolg zijn van omgevingsfactoren (voornamelijk luchtvervuiling en stedelijke uitlaargassen) nooit kunnen weggenomen worden. Ze zullen dus opnieuw verschijnen.

Als u toch wilt optreden, wordt u aanbevolen de leien met een licht zuur product in te smeren, volgens dezelfde aanbevelingen als voor de opeenhoping van stof en plantscheuten. Op de markt zijn talrijke producten van dit type verkrijgbaar, maar voorzichtigheid is geboden bij het gebruik ervan, omdat ze de metalen delen van het dak kunnen aantasten en de oxidatie ervan in de hand kunnen werken.

Met de jaren heb ik de doeltreffendheid van deze producten in het laboratorium kunnen testen. Om een aanvaardbaar resultaat te verkrijgen zonder de andere delen van de dakbedekking in gevaar te brengen, moet u ze met een borstel uitstrijken en daarna overvloedig afspoelen.

Als u ze aanbrengt en daarna meer dan een uur laat inwerken, is er een ernstig risico op oxidatie en chemische afwijkingen voor de rest van de dakbedekking. Het reinigingsvermogen is voor al deze producten vergelijkbaar, maar de prijs is dat niet, en dit kan belangrijk zijn.

Voortgaand op mijn persoonlijke ervaring is azijnzuur het beste product dat ik heb gevonden voor de reiniging van dakbedekkingen en dat aan al mijn verwachtingen heeft voldaan. Het is goedkoop en veilig, en is minstens even doeltreffend als de andere producten. Het is ook zeer gemakkelijk te verkrijgen, omdat het bijna overal te vinden is onder de gangbare naam azijn.

En ja, beste lezer, azijn heeft een lichtjes zuur karakter, zodat het kan gebruikt worden voor de reiniging van leien. Er zijn geen speciale aanbevelingen betreffende het gebruik (behalve dat het niet mag worden gedronken), en het werkt perfect.

Samengevat is dit dus het antwoord op de vraag “Hoe moet een dakbedekking in leien worden gereinigd?”, die in het begin van dit artikel werd gesteld: met grote zorgzaamheid, een dikke borstel en azijn. Eenvoudiger kan niet. Houd er echter rekening mee dat de dakbedekking na enkele jaren hoogstwaarschijnlijk opnieuw kleurafwijkingen vertoont.